«Ερχομαι στην ομάδα για να μάθω και για να βοηθήσω το παιδί μου», λέει ο 59χρονος πατέρας ψυχασθενούς ο οποίος συμμετέχει στην ομάδα ψυχοεκπαίδευσης. «Πριν έρθω εδώ ήξερα μόνο ποια είναι η διάγνωση του γιου μου. Μέσα από την ομάδα άρχισα να μαθαίνω την αλήθεια για τη σχιζοφρένεια. Τώρα πια, ξέρω πώς να την αντιμετωπίσω και έτσι νιώθω πιο δυνατή», προσθέτει μια 45χρονη μητέρα. Μια άλλη 69 ετών συνεχίζει: «Αν με ρωτούσες πριν από μερικά χρόνια ποιος έφταιξε για την αρρώστια του παιδιού μου, θα σου έλεγα "εγώ". Οταν έμαθα την αλήθεια για τα αίτια της σχιζοφρένειας, ένα τεράστιο βάρος έφυγε από πάνω μου...».
Εδώ και δεκαπέντε χρόνια, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία, Δήλου 3 Βύρωνας, τηλ 210-7640277, sopsi@ath. forthnet.gr, προσφέρει βοήθεια σε συγγενείς ατόμων με ψυχικά προβλήματα από όλη την Ελλάδα. Σε όλη τη χώρα λειτουργούν 8 κέντρα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Σέρρες, Χαλκίδα, Κοζάνη, Χανιά, Γιάννενα, Σταυρούπολη. «Ο κόσμος πιστεύει ότι οι ψυχασθενείς είναι δολοφόνοι», μάς λέει ο πρόεδρος, Πέτρος Ανδρόνικος. «Πολυάριθμες μελέτες που έχουν γίνει έχουν κατοχυρώσει ότι οι δείκτες βίας που απορρέουν από τους ψυχικά ασθενείς είναι ελαφρά υψηλότερη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Δηλαδή δεν είναι επικίνδυνοι, βίαιοι και απρόβλεπτοι. Αυτό είναι ένας μύθος, ο οποίος συντηρεί το στίγμα. Λόγω του στίγματος, δυστυχώς, πολύς κόσμος έχει αυτή την εντύπωση. Ο σύλλογός μας και γενικά οι σύλλογοι οικογενειών για την ψυχική υγεία με τα σεμινάρια και τις εκδηλώσεις προσπαθεί να αποβάλει το στίγμα αυτό». Αρνητικά στερεότυπαΟ ίδιος πιστεύει πως στην περίπτωση της Σαντορίνης, «το φρικτό αυτό έγκλημα δεν μπορεί να δικαιολογηθεί σε περίπτωση που ο ασθενής παρακολουθούνταν από ψυχίατρο και έπαιρνε την αγωγή του». Εκτιμά ότι τα ΜΜΕ έχουν καλλιεργήσει αρνητικά στερεότυπα για τη σχιζοφρένεια. «Λόγω του στίγματος, δυστυχώς, πολύς κόσμος έχει αυτήν τη εντύπωση. Ο σύλλογός μας και γενικώς οι σύλλογοι οικογενειών για την ψυχική υγεία με τα σεμινάρια και τις εκδηλώσεις προσπαθούν να αποβάλουν το στίγμα αυτό».Ο ψυχίατρος Δημήτρης Κολοστούμπης (την υπόλοιπη επιστημονική ομάδα αποτελούν οι: Μαρίνα Οικονόμου-Λαλιώτη επ. καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Γιώργος Παπαδημητρίου αναπλ. καθηγητής Ψυχιατρικής) προσθέτει ότι είναι μύθος το ότι οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια είναι απρόβλετοι. «Η πλατιά διαδεδομένη, αλλά στρεβλή και λανθασμένη αυτή άποψη, υφαίνει το προεξάρχον στερεότυπο που ανεφοδιάζει το στίγμα που "στοιχειώνει" τις ψυχικές διαταραχές. Οπως έχει καταδειχθεί και κατοχυρωθεί από τη διεθνή βιβλιογραφία, οι δείκτες βίας που απορρέουν από τους πάσχοντες από σχιζοφρένεια, είναι ελαφρώς υψηλότεροι, σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Η παραπτωματική συμπεριφορά των πασχόντων συνήθως περιορίζεται σε πλημμελήματα, που αφορούν την επιβίωση και την αυτοσυντήρησή τους. Η επιθετική συμπεριφορά εκδηλώνεται κάποιες φορές όταν όμως οι πάσχοντες δεν λαμβάνουν συστηματικά την προσήκουσα φαρμακευτική αγωγή υπό τακτική ψυχιατρική παρακολούθηση, κάνουν χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών και στερούνται ενός εύρωστου, υποστηρικτικού και προστατευτικού περιβάλλοντος».Ανάγκη των οικογενειώνΝα σημειωθεί ότι ο Σ.Ο.Ψ.Υ δημιουργήθηκε από την ανάγκη των οικογενειών που έχουν έναν ψυχικά ασθενή να βοηθηθούν και να επιλύσουν όσο το δυνατόν καλύτερα τα προβλήματά τους με αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια των μελών, με προστασία και υποστήριξη των ψυχικά αρρώστων και των οικογενειών τους, με υπεύθυνη ενημέρωση για την ψυχική ασθένεια και για τη σύγχρονη θεραπεία της, με ευαισθητοποίηση του κοινού, κατάργηση των διακρίσεων και δημιουργία θετικής εικόνας για τον ψυχικά ασθενή.«Τακτικά μέλη του Σ.Ο.Ψ.Υ είναι συγγενείς ατόμων που έχουν κάποια σοβαρή ψυχική διαταραχή, ενώ πρόσεδρα μέλη, είναι επαγγελματίες ψυχικής υγείας και άτομα ευαισθητοποιημένα σε θέματα ψυχικής υγείας. Το Δ.Σ. του Σ.Ο.Ψ.Υ εκλέγεται από τα τακτικά του μέλη και επικουρείται από Επιστημονική Επιτροπή, η οποία υποστηρίζει το έργο του, συνεισφέροντας με τις απαραίτητες επιστημονικές γνώσεις. Οι ομάδες ψυχοεκπαίδευσης πραγματοποιούνται στα γραφεία του Σ.Ο.Ψ.Υ από ψυχίατρο και ψυχολόγο ειδικά εκπαιδευμένους στην ψυχοεκπαιδευτική παρέμβαση και στη θεραπεία οικογένειας», προσθέτει ο Πέτρος Ανδρόνικος.Από το 2002, λειτουργεί και Ξενώνας με την επιχορήγηση του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ο Ξενώνας αποτελεί μια εναλλακτική λύση διαμονής για ασθενείς από την κοινότητα, που έχουν κάποια σοβαρή και χρόνια ψυχική διαταραχή και που δεν μπορούν να ζήσουν με την οικογένειά τους, είτε γιατί το οικογενειακό περιβάλλον κρίνεται ακατάλληλο λόγω διαταραγμένης ενδοοικογενειακής ατμόσφαιρας, είτε γιατί υπάρχουν σοβαρά οικονομικά και γενικότερα ψυχοκοινωνικά προβλήματα στην οικογένεια, είτε γιατί δεν υπάρχουν στενοί συγγενείς για να τους φροντίσουν και οι ασθενείς δεν μπορούν να ζήσουν αυτόνομα. Παρέχει θεραπευτικό πρόγραμμα με στόχο την ιατρική φροντίδα, την ψυχολογική στήριξη, την κοινωνικοποίηση, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την ανάπτυξη της αυτονομίας των ενοίκων του. Οι ένοικοι ενθαρρύνονται να εργαστούν σε ειδικές δομές επαγγελματικής εκπαίδευσης και αποκατάστασης και, όταν είναι δυνατόν, στην ελεύθερη αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα, προετοιμάζονται για να ζήσουν σε δομές αυτόνομης διαβίωσης στην κοινότητα (π.χ. προστατευόμενα διαμερίσματα). Ο Ξενώνας του Σ.Ο.Ψ.Υ βρίσκεται στον Δήμο του Βύρωνα, στην οδό Νεαπόλεως 9-11 και είναι πλήρως αποδεκτός και ενταγμένος στην τοπική κοινωνία.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 06/08/2008
